Kosova/Kosovo

Albanian-Serb Information Exchange Forum

About Kosova/Kosovo

Në janar të vitit 2005, Qendra Mediale Beta, Qendra për Demokraci dhe Pajtim në Evropën Juglindore (CDRSEE) dhe KosovaLive iu përveshën punës në një projekt nismëtar, aq të ndërlikuar sa për të mos NËNKUPTUAR SHUMË. Forumi Informativ Shqiptaro-Serb (www.kosovakosovo.com). Qëllimi i projektit ishte të krijohej një faqe interneti e pavarur, e saktë, e baraspeshuar dhe e paanshme, që do të ofronte pa pagesë lajme për Kosovën dhe të gjitha çështjet që ndërlidhen me të, duke bashkuar kështu dy ekipe gazetarësh shumë profesional nga Prishtina dhe Beogradi.

Faqja e internetit botohet në tri gjuhë: shqip, anglisht dhe serbisht. Pas kësaj, në rend ishte edhe ambicia jonë për të hapur një dritare për krijimin e një kulture dialogu, diçka që u ka munguar shumë edhe shqiptarëve, edhe serbëve, gjatë përballjes së tyre në dy dekadat e fundit. Ne gjithashtu kemi dashur të ofrojmë edhe një hulumtim serioz dhe të hollësishëm rreth qëndrimeve të popullatës, për të dëgjuar dhe paraqitur se si njeriu i thjeshtë në rrugë – shqiptari dhe serbi – e shohin “anën tjetër”, dhe mënyrën se si e shohin ata të kaluarën dhe çka është më e rëndësishme, si e shohin ata të ardhmen. Në fund, ambicia jonë ishte të shkohet edhe përtej komunikimit elektronik, që të kemi sa më shumë ribotime dhe transmetime të materialit tonë në mediat shqiptare dhe serbe, të organizonim mbledhje dhe të sillnim bashkë gazetarët nga të dyja anët. Të punonim së bashku drejt arritjes së asaj që secili gazetar i përkushtuar e sheh si detyrë të tij parësore – të shkruarit për të vërtetën, e jo për njërën ose tjetrën palë.

Ku jemi… një vit më pas? Sa të suksesshëm ishim, cilat janë të arriturat, si dhe ku kemi ngecur dhe kemi arritur vetëm gjer në gjysmë të rrugës? Faqja e internetit po ecën fuqimisht, duke shënuar gjithnjë e më tepër suksese prej muajit në muaj. Ajo sjellë lajme dhe fotografi të cilësisë së lartë, ndonëse jo me ritmin e dëshiruar. Për shkak të mungesës së fondeve, ajo që fillimisht është menduar si faqe lajmesh me dy madje edhe tri edicione në ditë, deri tani ka pasur vetëm një edicion, që publikohet nga ora 14.00.

Suksesi ynë më i madh ishte ai në fushën editoriale. Faqja e internetit bashkë redaktohet nga KosovaLive në Prishtinë dhe Beta në Beograd, dhe çdo ditë të dy ekipet prodhojnë lajme në bazë të këtij vendimi të përbashkët redaktorial. Të vetëdijshëm për ndjeshmërinë e çështjeve me të cilat do të përballemi, ne kemi caktuar një mekanizëm përmes të cilit CDRSEE do të ndërhynte dhe luante rolin e arbitrit në rast të ndonjë mospajtimi redaktorial. Jemi shumë krenarë për faktin që gjatë 12 muajve asnjëherë nuk ka pasur nevojë për ndonjë arbitrim të tillë. Aq më tepër, ka pasur raste kur artikujt e lajmeve janë nënshkruar nga të dy ekipet bashkërisht. Ne gjithashtu kemi ndërtuar një atmosferë miqësore të punës, të respektit të ndërsjellë në të dyja agjencitë e lajmeve, një akt jo i vogël në këtë kohë. Rezultati i përgjithshëm ishte krijimi i një faqeje interneti – burim i lajmeve, që nuk do të thotë se pëlqehet nga të gjithë, por që gëzon respektin e të gjithëve. Ndoshta pa qejfi n e të tjerëve, sidoqoftë respekti nuk ka munguar asnjëherë nga kolegët e mediave tjera, organizatave mediale dhe institucioneve politike.

Të gjitha nismat sikur kjo që e kanë filluar Agjencia e Lajmeve Beta nga Beogradi dhe KosovaLive nga Prishtina, padyshim që i kontribuojnë dialogut dhe mirëkuptimit në mes njerëzve në Kosovë dhe Serbi. Dhe jo vetëm që ndërmarrje të tilla janë të mirëseardhura, por ato janë më se të domosdoshme. Prandaj BE-ja konsideron se mu këto nisma, për të cilat jemi të bindur dhe shpresojmë se do të kenë sukses, hapin shumë mundësi. Nisma të tilla iniciohen dhe drejtohen për mirëkuptim dhe tejkalim të ndërsjellë…

– Javier Solana

Këtyre ditëve isha në komunën e Kamenicës ku grupe fëmijësh shqiptarë, serbë dhe romë kishin shfaqur për mua një program të pëlqyeshëm kulturor. Unë poashtu vizitova një fabrikë tjegullash, ku gjysma e punëtorëve janë shqiptarë, ndërsa gjysma tjetër serbë. Fëmijët shkojnë bashkë në shkollë, punëtorët e fabrikës punojnë së bashku, dhe shoqërohen me njëri-tjetrin pa ndonjë problem. Por, ne ende shohim te disa media se si në mënyrë të vazhdueshme na ushqejnë me perceptime për pasigurinë, mungesën e lirisë së lëvizjes, si dhe me ndjenjën…Për këtë arsye, informimi i paanshëm, pluralist, sikuse ky i filluar nga KosovaLive dhe BETA, janë kyçe për Kosovën.

– Søren Jessen Petersen

Ky forum në mënyrën më të qartë simbolizon si duhet të jenë marrëdhëniet ndërmjet shqiptarëve dhe serbëve – ata duhet të flasin me njëri tjetrin. Nevojitet një dialog i qartë dhe i hapur për t’iu qasur problemeve të përbashkëta që shtrohen në tavolinë, dhe duket se ky është edhe qëllimi i këtij Forumi. Shpresoj që komunikimi përmes internetit do të përmirësojë edhe dialogun personal. Kjo është e një rëndësie madhore, veçanërisht në vitin 2005, të cilën unë e quaj si vit i sprovës së madhe.

– Erhard Busek

Një sukses tjetër ishte kontributi për një njohje më të madhe të qëndrimeve të njerëzve të zakonshëm në Kosovë dhe në Serbi. Hulumtimi i kryer nga dr. Colin Irwin ka rezultuar me një raport gjithëpërfshirës, i cili vë në pah ndërlikueshmërinë e problemeve me të cilat do të përballen shqiptarët, serbët si dhe ndërmjetësuesit ndërkombëtar gjatë muajve dhe viteve të ardhshme. Është një dokument serioz i hulumtimit sociologjik, që është mjaft brengosës për shkak të dhënave dhe konkluzave që dalin nga ai. Por në të njëjtën kohë është dokument shumë i dobishëm si një platformë reale rreth asaj se si qëndrojnë aktualisht gjërat. Ne besojmë se paqja nuk mund të ndërtohet duke u mbështetur në premisa të rreme. Ky hulumtim bie në grupin e hulumtimeve reale.

Ku kemi ngecur? Përpjekjet tona për gjetjen e fondeve kanë qenë zhgënjyese, dhe si rezultat i kësaj ne as që kemi mundur të shkojmë më larg e as më thellë. Përkundër përpjekjeve tona, ne nuk kemi mundur të nxisim një mbështetje të duhur financiare nga bashkësia ndërkombëtare, apo të angazhojmë të dy qeveritë, ashtu siç do të kishim dëshiruar. Është sidomos për keqardhje, mungesa e angazhimit dhe mbështetjes financiare nga BE-ja dhe institucionet e saj. Ky projekt mbështet të gjitha ato për të cilat angazhohet BE-ja: Bashkëpunimi shumetnik, toleranca, vizioni dhe qëllimet e përbashkëta… megjithatë, nuk kemi arritur të gjejmë ndonjë përkrahje financiare nga BE-ja. E tërë kjo ka rezultuar me një projekt më modest, prej atij që nevojitet në këtë kohë të rëndësishme. Sidoqoftë, ne u jemi mirënjohës atyre donatorëve, UNESCO-së, FES-it, IFA-së, Soros, OSBE-së, Komisioneve të SHBA-ve për Demokraci, Trustit Ballkanik për Demokraci, të cilët besojnë në këtë veprim dhe na ndihmojnë që të çajmë përpara.

“Forumi”, vendi ku ne kemi shpresuar të themelojmë kulturën e dialogut, në fakt më tepër ka qenë vend për monologje konfliktuoze. Gjithmonë, e kemi ditur se kjo do të jetë pjesa më e vështirë e përpjekjeve tona. Sipas përkufizimit, dialogu përfshin të kuptuarit e pikëpamjeve dhe ndjenjave “të të tjerëve”. Brenda dhe përreth Kosovës, sot për sot kjo është e vështirë për t’u arritur. Në “bisedimet” e fundit të sponsorizuara nga KB, po shohim një përsëritje të dy monologjeve të ngulitura, e jo të kuptuarit e frikës, brengave dhe mendimeve thellësisht të rrënjosura të të tjerëve. Këto janë çështje që kemi shpresuar se do t’i adresojmë dhe përderisa të gëzuar vërejmë se kemi bërë disa hapa, ende jemi larg sa të themi se kemi korrur sukses. Kjo është një arsye që ne t’i dyfishojmë e jo t’i ndalim përpjekjet tona. Shpresojmë se ata donatorë dhe partnerë, të cilët i kanë mbështetur përpjekjet tona, do të kenë të njëjtën qasje.

E fundit por jo më pak e rëndësishmja, për shkak të mungesës së fondeve, nuk kemi arritur një “mutacion” të plotë nga sajbërhapësira në një botë reale, duke mbajtur mbledhjet e domosdoshme dhe të rëndësishme, si dhe konferencat e dialogut fillimisht ndërmjet gazetarëve, e më vonë edhe ndërmjet palëve të përfshira. Ne shpresojmë ta arrijmë këtë në vitin 2006. Pa marrë parasysh zgjidhjen politike për çështjen e statusit… shqiptarët dhe serbët ishin, janë dhe do të mbesin fqinj. Është koha të pimë nga një kafe së bashku. Vetë fakti i pirjes së filxhanit të parë mund të jetë kënaqësi.

KosovaKosovo

Albanian-Serb Information Exchange Forum
Forumi Shqiptaro-Serb për Këmbimin e Informatave
Albansko-srpski forum za razmenu mišljenja

Kelmend Hapciu

Ljubica Markovic

Nenad Sebek

Sve inicijative, poput ove koje su pokrenule agencije Beta iz Beograda i Kosovalajv (KosovaLive) iz Prištine, bez sumnje doprinose dijalogu i razumevanju ljudi na Kosovu i u Srbiji. I ne samo da su takvi poduhvati dobrodošli, već su i preko potrebni. Otud Evropska unija smatra da upravo takve inicijative otvaraju veoma značajne mogućnosti, za koje smo uvereni i jako se nadamo da će imati uspeha. Takve akcije su pozvane, usmerene na uza- jamno razumevanje i prevazilaženje teškoća iz prošlosti, a utiru put budućnosti koja mora…

– Javier Solana

Nedavno sam bio u Kamenici, u oblasti Gnjilana, gde sam bio počašćen divnim kul- turnim programom koji su izvele grupe albanske, srpske i romske dece na Kosovu. Posetio sam, takođe, ciglanu u kojoj polovinu radne snage čine kosovski Albanci, a polovinu Srbi. Deca zajedno pohađaju školu i druže se bez ikakvih problema. Ipak, nalazimo da neki mediji neprekidno pothranjuju u nama sliku nesigurnosti, nedostatka slobode kretanja, animoziteta među zajednicama. Istina je da ima problema i da je potrebno postići napredak u brojnim oblastima, ali je,…

– Søren Jessen Petersen

Ovaj forum vrlo jasno simbolizuje kakvi treba da budu odnosi albanske i srpske zajed- nice – one treba da razgovaraju. Potreban je jasan i otvoren dijalog o zajedničkim prob- lemima i to je nesumnjivo svrha ovog foruma. Duboko se nadam da će komunikacija preko interneta poboljšati i komunikaciju među pojedincima. To je od izuzetnog značaja, posebno u 2005. godini, koju bih opisao kao ključnu. Osim toga, kada je u pitanju Kosovo, moramo preduzeti sve korake da se nasilje ne dogodi ponovo.

– Erhard Busek